موانع سیاسی:
یکی دیگر از عواملی که مانع رشد و پیشرفت فرد یا جامعه می شود وجود موانع سیاسی است.جنگ و درگیری داخلی وخارجی واستبداد واستعمار می توانند مانعی برای رشد وپیشرفت فرد وجامعه باشد.اختلافات درونی ووجود منافقین که به هر نحوی تلاش می کنند تا بین مردم تفرقه واختلاف ایجاد کنند.
انان تلاش می کنند که استقلال جامعه را بر هم بزنند تا شاید بتوانند از این طریق وحدت میان افراد جامعه را بر هم بزنند.زمانی که بین مردم جدایی واختلاف باشد در نتیجه مردم نمی توانند برای گرفتن تصمیمات مهم با یکدیگر مشورت کنند به این ترتیب عدم مشورت افراد با یکدیگر مانع رشد وپیشرفت خود افراد ودر نهایت جامعه می شود.وهمچنین وجود رقابت ها وحسادتها در بین افراد جامعه کشور را بهدچار مشکلات دیگری می کند. اکنون به بررسی چند تن از عوامل سیاسی که مانع رشد وپیشرفت جامعه می شود پرداخته ایم.
جنگ وکشمکش برون مرزی:
وجود جنگ ودر گیری بین دو یاچند کشور عمده ترین عامل سیاسی است که می تواند از پیشرفت یک کشور جلوگیری کند.در طول تاریخ کشورهای زیادی بوده اند که به علت جنگ ودرگیری از پیشرفت بازمانده اند . همه ما میدانیم که به دنبال هر جنگ وکشمکشی پیامدهای بسیار ناگواری پیش خواهد آمد که از جمله انها می توانیم به از بین رفتن منابع انرژی ،نفتی و.... ، بی خانمان شدن وتلف شدن بسیاری از مردم ، فقر اقتصادی و فرهنکی واز بین رفتن تمامی امکانات ان کشور و.... اشاره کرد.
برای مثال می توانیم کشورهای افریقایی را نام ببریم که به دلیل غارت منابع با ارزش این کشورها توسط استعمارگران امریکا،انگلیس وروسیه اکنون بسیاری از این کشورها زیر خط فقر هستند.
وکودکان زیادی از این کشورها از سوء تغذیه رنج می برندوبه انواع بیماری ها مبتلا هستند .اکنون بسیاری از این کشورها وابسته به به بیگانگان هستند .
بی لیاقتی وغفلت حاکمان ومسئولان مملکتی :
در بسیاری از کشورها حاکمان ومسئولان مملکتی نسبت به انجام وظایف خود وخدمت به مردم بی کفایت وبی اعتنا هستند .این گونه حاکمان بیشتربه فکر خوش گذرانی وراحت طلبی خود هستند وبهفکر مردم جامعه نیستند.در نتیجه تصمیماتی که برای اداره توسط این افراد گرفته می شود نه تنها به نفع مردم ان کشور نیست بلکه به ضرر انها هم هست.برای مثال کشور ما در زمان محمدرضاشاه وضعی بسیار اشفته داشت.وابستگی محمدرضا شاه به بیگانگان وبی کفایتی وغفلت نسبت به خواسته های مردم باعث مردم شد .
همین امر مانع از پیشرفت اقتصادی، سیاسی و فرهنگی جامعه شد.دخالت بیگانگان در امور کشور و عدم توجه محمد رضا شاه به مسائل مملکتی ایران باعث شد که کشور ایران از رشدو ترقی باز بماند و روز به روز عقب مانده تر شد. با وقوع انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) و سقوط حکومت شاه با عث شد هویت از دست رفته ایران دوباره مسیر پیشرفت ار طی کند و اکنون می بینیم که ایران از لحاظ صنعتی ، پزشکی ، فرهنگی و کشاورزی پیشرفت های زیادی کسب کرده است ومی تواند در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد.